Verslag: Rhythm & Blues Night – De Oosterpoort, Groningen 2 Mei 2015

RHYTHM & BLUES NIGHT 2015
Zaterdag 2 mei 2015
De Oosterpoort, Groningen

Al een kwart eeuw brengt de Groningse Rhythm & Blues Night het allerbeste wat er op nationaal en internationaal blues-, roots- en r&b-gebied verkrijgbaar is, onder één dak. Met 5 podia en 19 acts in 1 overlappend programma is het niet altijd mogelijk om alles in zijn geheel mee te krijgen. Evenals de voorgaande jaren was ook nu de publieke belangstellling enorm. Hoewel er aan de avondkassa nog kaarten te koop werden aangeboden kon de festivalorganisatie al op voorhand spreken van een geslaagde editie. Het programma loog er dan ook niet om…

Tekst: Jeroen Bakker / Foto’s: Markus Hagner ( Markus Hagner Photography ) en Nineke Loedeman

Wat te denken van Mud Morganfield, beter bekend als de oudste zoon van Muddy Waters, die om acht uur precies de Kleine Zaal verandert in een dampende Chicagoblues-kelder. De zanger heeft zijn witte handoek bij de hand om daarmee met grote regelmaat het zweet van zijn gezicht te halen. Heel even lijkt hij emotioneel wanneer hij, nauwelijks verstaanbaar, iets over zijn kinderjaren en de relatie met zijn vader vertelt. De venijnige solo’s van gitarist Ronni Busack-Boysen weten de liefhebbers keihard in het blueshart te raken. De band speelt ijzersterk en vertolkt het klassieke werk van de meester op meer dan waardige wijze. Forty Days Forty Nights en Baby Please Don’t Go smeekt Morganfield maar wij willen toch echt naar de Foyer waar een plaatselijke bekende alle remmen reeds heeft losgegooid.

Lefthand Freddy is eigenlijk Fred Reining en komt hier gewoon uit de buurt. Hadden we het zojuist nog over een vader-zoon relatie, hier zien we zoon Barend naast zijn oudeheer op gitaar. Wederom ziet het publiek een prima op elkaar ingespeeld team waarbij Freddy de touwtjes duidelijk in handen heeft maar daarentegen ruimte biedt voor de anderen als het nodig is. Het is goed om eens te realiseren dat er in Nederland ook hele goede gitaristen rondlopen. Freddy heeft slecht nieuws voor diegenen die zijn oudere materiaal interessant vinden en zelfs zouden willen kopen: De cd’s zijn uitverkocht. Het lijkt ons een prima excuus om snel weer eens naar een optreden te gaan van deze fijne muzikanten want live klinkt het toch het allerbeste.

Praten tijdens optredens is een regelmatig terugkerend gespreksonderwerp. In de Binnenzaal is dit niet anders maar hier is het singer/songwriter Greg Trooper die met een geniale combinatie van tragiek en humor zijn folkliedjes introduceert. Hij relativeert zijn verhalen over ellende, verdriet en frustraties met de opmerking: “Wees blij dat je hier bent zodat je kunt luisteren naar mijn fucked-up songs”. Zo kan het zijn dat zijn bezoek aan een museum in Grootschermer, terwijl er ijs ligt en geschaatst wordt, tot inspiratie leidt voor een indrukwekkend relaas over een meisje in Texas die mishandeld wordt door haar alcoholistische vader…

De liefhebbers van het betere singer/songwriter-werk, en dat zijn er vanavond duidelijk veel, komen tijdens de R&B Night over het algemeen volledig aan hun trekken. Kevn Kinney rekenen we daar graag bij. Hij is hier al eens eerder uitgenodigd om het solo en akoestisch te doen maar sinds enige tijd heeft hij zijn rock-vehikel weer van stal gehaald en dat scheelt aardig wat decibellen. Wat heet, Drivin’ N’ Cryin’ is de hardste band die we in de Oosterpoort tegenkomen. De nuances, en dat is nog matig uitgedrukt, verdrinken in een orkaan van geluid. Niet vreemd met een gitarist als Warren E. Hodges in de gelederen. Een gitaarbeul die het al eens deed in de band van Jason & The Scorchers en Dan Baird. Kinney staat er met een achteloze blik, of beter gezegd: een uitgestreken en ronduit ongeïnteresseerd smoelwerk, knetterruige americana doorheen te knallen en dat is iets waar blijkbaar niet helemaal op werd gerekend. Blijft natuurlijk wel weer bijzonder om die karakteristieke stem en dat heerlijke gitaarloopje door merg en been te voelen trillen in Fly Me Courageous. Gegarandeerd dat we hem binnen afzienbare tijd weer eens tegen gaan komen in Groningen.

Uiteraard staan er ook een paar zeer interessante debutanten op het programma. De R&B Night in Groningen was nog het enige festival in Nederland waar ze nog nooit gespeeld hadden. Nu dus de eerste keer en meteen maar vroeg op de avond in de Grote Zaal en ook nog eens royaal afgebeeld op de aankondigingsposters. Het is niet voor iedereen weggelegd. The Heritage Blues Orchestra had voor de gelegenheid maar de volledige blazerssectie meegenomen om zodoende in ieder geval de aandacht vast te houden. Voor wie ze nog niet kent: Het draait om een trio dat bestaat uit de twee bluesveteranen, zangers/gitaristen Junior Mack en Bill Sims en zangeres Chaney Sims, inderdaad de dochter van, die zich, vergezeld door een aantal geweldige sessiemuzikanten, volledig richten op de meest traditionele, Afro-Amerikaanse bluesvormen. Met het album ‘And Still I Rise’ maakten ze enige tijd geleden het nodige los en datzelfde geldt voor de optredens van dit bijzondere gezelschap. De kracht van de muzikanten is de oprechtheid waarmee het materiaal van dit album wordt uitgevoerd. Het publiek in Groningen wordt meegetrokken in een trip naar Clarksdale tijdens Clarksdale Moan. Wanneer Get Right Church wordt ingezet is er niemand in de Oosterpoort die stil kan blijven zitten of staan. Zelfs de stoeltjes op de tribune lijken te vibreren. Alweer behoort het Orkest tot één van de absolute hoogtepunten van een festival.

Iets wat op voorhand eveneens tot een hoogtepunt gerekend kan worden is het optreden van de Amerikaanse gitaarvirtuoos Robben Ford. De veelzijdige Ford maakt tegenwoordig weer gave bluesplaten en die pak je op een avond als deze maar wat graag mee. Hij heeft zojuist het nieuwe ‘Into The Sun’ uitgebracht waarop een paar zeer interessante muziekvrienden hun medewerking hebben verleend. Wanneer je hem op een festivalprogramma binnenhaalt verkoop je niet alleen zomaar een paar honderd extra kaarten maar heb je mogelijk ook zo’n interessante verrassing in huis. De keuze om dit optreden in de Binnenzaal te laten plaatsvinden blijkt danook geen gelukkige. Diegenen die niet al voor aanvang van de show binnen zijn komen er niet meer in. Zij missen waanzinnig sterke toetsenpartijen van Jonny Henderson en zullen tot overmaat van ramp na afloop ook nog moeten vernemen dat Lovin’ Cup en Same Train onder meer werden voorzien van Warren Haynes’ fenomenale slidegitaarklanken.

Het leed voor de teleurgestelde fans die het niet gehaald hebben, wordt verzacht door de Dj’s van Vespaudio. Vanaf de pickups in de zijspan van een oogverblindende Vespa klinken de mooiste obscure blues-, rockabilly- en surfklanken. Zin in John Lee Hooker’s Shake It Baby of iets uit de ‘London Sessions’ van Howlin’ Wolf? Wordt allemaal geregeld en ondanks dat de prachtige scooter bijna door zijn as zakt en tientallen kilo’s plaatwerk allesbehalve praktisch is te noemen, is het hevig genieten op dat prachtige, oude, lichtelijk bekraste en muffig riekende vinyl.

Obscure klanken vinden we ook terug in het geluid van My Baby, een drietal met zowel Hollands als Nieuwzeelands bloed dat met goedkeuring van prominente radio- en televisiemakers momenteel stevig aan de weg aan het timmeren is. Met respect voor het muzikale verleden maar met het vizier op de toekomst wordt, ondanks de verkoudheid van zangeres/gitariste Cato, de toekomst van de rootsmuziek hier eens even veilig gesteld. De jonge gasten weten blijkbaar dondersgoed zowel de huidige generatie hipsters als de oudere rootsliefhebbers op te winden. Zelfs ‘Sonic Soul Surfer’ Seasick Steve bleek niet ongevoelig voor de one-chord boogie grooves van de jongelingen en besloot ze vast mee op sleeptouw te nemen tijdens een gedeelte van zijn tournee. Groningen laat zich de muzikale smeltkroes van stijlen goed smaken. Blues in combinatie met oude folk in een opzwepend modern ritme waarbij het Afrikaanse woestijnzand om je oren vliegt? Het is werkelijk een aanrader. We hadden zo graag nog langer gehoord maar ‘dat mag niet van de politie’, aldus de band. Wij gaan ze in ieder geval nog vaak opzoeken tijdens het komende festivalseizoen.

Iets rustiger, maar niet minder interessant, gaat het er aan toe bij Malcolm Holcombe & Jared Tyler waar de Dylanesque stijl van zingen, een combinatie van lage bromtonen en soms onverstaanbaar gemompel, veel aandacht vraagt maar ook krijgt. ‘Eye for an eye, tooth for a tooth’, zingt Holcombe. Hij leert ons alles over de buitenaardse krachten van een hond en geeft antwoord op de vraag wat te doen wanneer je iets verlangt van een hond en zijn lippen bewegen niet: ‘Don’t do it’. Rare lui die singer/songwriters. Het fraaiste pedalsteelgitaargeluid vinden we hier, gespeeld door zijn partner in crime Jared Tyler.

Van een heel andere orde zijn de ervaringen van Mavis Staples die zich nog altijd strijdbaar toont en zich, spijtig genoeg, nog altijd sterk moet maken voor de lange weg die ‘haar mensen’ nog hebben te gaan. De ‘walk of freedom’ lijkt lang geleden maar is nog actueler dan ooit. Ze zal het verhaal tot haar dood blijven herhalen. Uiteraard wordt er materiaal gespeeld van haar laatste, door Wilco’s Jeff Tweedy geproduceerde albums maar het merendeel van het publiek hoort toch het liefste werk uit haar tijd met The Staple Singers.

Bij het optreden van J.P. Harris & The Tough Choices beleven we de meest oprechte country sinds Daniel Romano tijdens zijn tournee van vorig jaar. Beiden worden ook wel als huidige vaandeldragers van het traditionele genre gezien. Dachten we zojuist de mooiste pedalsteelgitaarklanken gehoord te hebben, krijgen we nu de indrukwekkende live-uitvoeringen van het album ‘Home Is Where The Hurt Is’. Het is vrijwel niet te doen om alles mee te pakken en over ‘tough choices’ gesproken: van het volgende optreden willen we ook niets missen.

Ongemerkt is de zondag al begonnen en zien we een bekend gezicht in de Kleine Zaal. Guy Forsyth heeft zo ongeveer alle festivals in Nederland al eens gedaan en er is geen podium te vinden waar hij er niet in slaagde om de boel finaal plat te spelen. Na een vorig album waarin de americana enigszins overheerste, heeft Forsyth zich nu weer op de blues gericht. Zo kon Nederland eerder deze week het nieuwe materiaal van zijn ijzersterke album ‘The Pleaser’ ervaren. In Leiden trok hij donderdag eigenhandig de stekker uit de Qbus, het podium dat tot grote spijt van vele muziekliefhebbers, definitief de deuren moest sluiten. Een dag eerder mocht hij opdraven in Mijke & Co, het prachtige radioprogramma van Radio 6 dat helaas ook te weinig zou opbrengen en daarom moet verdwijnen. Het zijn bittere tijden maar het publiek wordt in Groningen ruim een uur lang ontzetttend lekker ‘gepleased’ door de bezielende vocalen van de Texaan. Mooi is zijn vertolking, ondanks die verschrikkelijke zingende zaag, van het overbekende Summertime of het nieuwe opzwepende Nobody Gonna Bail Me Out. Collega-gitarist David Jimenez mag vijf minuten lang, en zeker niet onverdienstelijk, de vocalen voor zijn rekening nemen maar het slotakkoord is uiteraard voor Forsyth die nogmaals bewijst ook zonder microfoon de hele zaal te kunnen bereiken om het daarmee vervolgens tot een kookpunt te brengen.

Veel tijd om af te koelen is er niet want ondertussen is Joanne Shaw Taylor al halverwege haar set in de Foyer van de Grote Zaal en horen wij duidelijk de invloeden van een andere Texaan terug in de muziek van de getalenteerde Britse zangeres/gitariste. De groovende licks en intense solo’s van Stevie Ray Vaughan zijn zo vaak gekopieerd maar worden maar zelden geëvenaard. Taylor weet die sound heel af en toe akelig dicht te benaderen. Daarnaast maakt de stoere blonde ook vocaal indruk. Watch ‘Em Burn zingt ze op felle en rauwe toon. Ze moet nog dertig jaar worden maar beschikt nu al over een paar goedaardige bluespoliepen op haar stembanden waarmee ze haar muziek van een nog doorleefder geluid kan voorzien.

Doorleefd is ook de muziek van de alternatieve countryrocker Chuck Prophet maar die had al indrukwekkende platen gemaakt met zijn band Green On Red toen Taylor nog geboren moest worden. Hij is een graag geziene gast in Groningen en zelfs op dit festival zagen we hem drie jaar geleden nog. Toen waren de muzikanten van Mission Express erbij, vanavond is het optreden solo. Prophet krijgt slechts een uur speeltijd en dat is eigenlijk veel te weinig voor iemand die zoveel te vertellen heeft. De optredens van de Amerikaan lijken altijd wel voorbij te vliegen. Er was al zoveel mooi repertoire waaruit gekozen kan worden en deze keer moet uiteraard ook nog eens enige aandacht besteed worden aan zijn laatste album ‘Night Surfer’. Ondanks zijn geweldige performance blijft het publiek onrustig. Heeft misschien te maken met het feit dat er in de Grote Zaal iets verwacht wordt.

Het zijn Warren Haynes en de mannen van Gov’t Mule, nu ruim ‘20 Years Strong’, een optreden waar duidelijk enorm naar wordt uitgekeken. Het bevalt ze waarschijnlijk goed hier want regelmatig zien we Nederlandse locaties op www.mule.net en wordt de kans aangegrepen om de jams in de lowlands te laten klinken. Enkele gelukkigen slaagden er onlangs in om tijdens de Record Store Day het prachtig uitgevoerde ‘Stoned Mule’, een Rolling Stones-eerbetoon, op vinyl ‘te scoren’ of het soortgelijke ‘Dub Side Of The Mule’ waarop de band zichzelf met dampende reggae heeft ingelaten maar we horen ze toch ook heel graag eigen materiaal spelen en dan ook nog eens bij voorkeur live.

World Boss, Broke Down On The Brazos en de live-uitsmijter bij uitstek Soulshine, ze komen allemaal voorbij. Terwijl Feel Like B.U.S.H. (Breaking Up Somebody’s Home) heerlijk uitloopt zien we een technicus druk in de weer om een en ander klaar te zetten. Het wordt al snel duidelijk. Haynes was al lekker opgewarmd bij Robben Ford maar laat zich op zijn beurt met zichtbaar genoegen in Thrill Is Gone bijstaan door bluesveteraan Junior Mack van Heritage Blues Orchestra. Haynes draagt het speciaal op aan B.B. King die het, zoals wellicht bekend, op dit moment allesbehalve gemakkelijk heeft. Ondanks het moeilijke begin, had vooral met geluidsproblemen te maken, heeft Gov’t Mule weer dat geboden waar de fans voor kwamen. Helaas kan er geen uitzondering worden gemaakt: Zelfs een band als Gov’t Mule moet na een uur spelen de spullen weer inpakken.

Na één van de hoofdacts vinden we op een veel kleiner podium het relatief onbekende Little Hurricane, een duo uit California. Zanger/gitarist Tone Catalano schijnt zelf zijn gitaren te bouwen en dat verklaart misschien wel zijn unieke geluid. In zijn vocale uithalen menen we een jonge Bono van U2 te horen maar daar houdt verder iedere vergelijking mee op. Met naast zich drumster C.C. Spina die ook nog eens enkele vocale partijen voor haar rekening neemt, doet dat ook al snel aan Black Keys en White Stripes denken. Iedere keer menen we iets ‘pakkends’ in deze muziek te vinden en er staan ook nog eens twee goeie koppen op. Duo’s doen het momenteel erg lekker, denk ook aan Royal Blood, en wanneer de vuige rock gepaard gaat met dit soort prettig in het gehoor liggende elementjes zou Little Hurricane zomaar nog eens op andere en nog hippere festivals te zien kunnen zijn.

Hoewel al veel bezoekers nog iets van de zondag proberen te maken en via de Entreehal de uitgang opzoeken blijven sommigen nog even staan bij het optreden van Daddy Long Legs, een stel wildebrassen uit Brooklyn, voorzien van enkelbandjes maar met weekendverlof, die de boel nog even komen wakker schudden met een ranzige partij rhythm & blues waar de honden geen brood van lusten. Naar verluidt is er geen verzekering die de door dit trio veroorzaakte schade nog wil dekken. Nemen we een sterke bak koffie of een energy-drank voordat we de lange reis naar huis maken? Nee hoor, de energieke bak herrie van dit drietal werkt zowel hallucinerend als ontnuchterend dus we gaan ons opmaken voor de finale in de Binnenzaal waar tegelijkertijd nog zo’n ongeleid bluesbeest is losgelaten.

Hier mag Ralph De Jongh het licht uitdoen maar niet voordat hij op een haast bezwerende wijze zijn publiek heeft meegetrokken in zijn eigen blueswereld. We horen country, rock, blues en soul voorbij denderen en er zijn zelfs zwaar religieuze gospelinvloeden waarin hij tegelijkertijd helemaal van God los gaat. Waar bij veel muzikanten de tonen uit hun tenen komen, zien we bij De Jongh zijn hele lichaam meeschudden op de door hem zelf veroorzaakte ritmes. Stampend, rammend op zijn gitaar en wild met zijn hoofd schuddend terwijl zijn ogen gesloten blijven weet hij zichzelf, zelfs gezeten op een stoel, helemaal maar dan ook helemaal leeg te spelen. Mocht er een prijs worden uitgereikt in de categorie Intensiteit en Beleving dan zou deze hier ter plekke kunnen worden achtergelaten. Uiteraard is er aandacht voor zijn laatste album ‘Sun Coming Up’ waarop ook het indrukwekkende Worried Man Blues is te vinden. Een prachtig eerbetoon aan Harry Muskee zonder wie wij vanavond nooit de afsluitende act in de Kleine Zaal zouden hebben.

Die grote namen staan natuurlijk prachtig op de aankondigingen maar waarom zou je het van ver halen als je King Of The World om de hoek hebt zitten. De heren hebben, nu al weer ruim twee jaar geleden, de zeer succesvolle start een prima vervolg kunnen geven en vieren dit vanavond met de officiële release van het ‘Live in Paradiso’-album. Afsluiten op de R&B Night betekent 2.00 uur aanvang concert. Het viertal lijkt haast verrast dat de Kleine Zaal nog goed vol zit en besluit de nacht met een solide optreden waarin we weliswaar weinig verrassingen tegenkomen maar waarin we voor de zoveelste keer even moeten slikken tijdens het adembenemende en speciaal voor Harry Muskee gecomponeerde Can’t Go Home.

Eigenlijk willen we ook niet naar huis maar met zoveel bands op één avond is het na bijna acht uur non-stop R&B een goed moment om alles even te laten bezinken.
Groningen, het was weer waanzinnig. Op naar het volgende jubileum!

Ook op Blues Magazine ...