Sonny Landreth

Sonny Landreth – Recorded Live In Lafayette
Format: 2CD – 2LP – Digital /Label: Provogue
Releasedatum: 30 juni 2017

Tekst: Mark Harmsma

Sonny Landreth is een ondergewaardeerde gitarist uit Louisiana die met zijn karakteristieke sound klassieke albums heeft gekleurd van onder andere John Hiatt en Bobby Charles. Hij behoort zonder twijfel tot de top 5 slide gitaristen die op dit moment (nog) op deze planeet rondloopt, en eigenlijk ook wel tot de top 2, samen met Derek Trucks. Verder strijden Ry Cooder, Bonnie Raitt, Mick Taylor en Warren Haynes om een plaatsje in mijn top 5.
Mijn lijst is natuurlijk net zo arbitrair als ieder top-zoveel lijstje. De vraag is welke criteria worden gehanteerd voor nominatie. Dat zou, naast natuurlijk het aspect ‘vernieuwend’, ‘het vermogen om mensen te ontroeren’ moeten zijn. Juist omdat muziek emotie is, is het vermogen om mensen te ontroeren persoonlijk en zijn top-lijstjes dit dus ook.
Het aspect vernieuwend is beter ‘meetbaar’, en daarom zullen we muzikanten als Miles Davis, Prince, Jimi Hendrix, Duane Allman en Jimmy Smith als de grootsten ooit blijven beschouwen: Zij maakten hun instrument of zelfs hele nieuwe genres groot. Dikwijls gaat vernieuwend hand in hand met een speciale techniek of een nieuwe benadering, en daarom alleen al is de nominatie van Sonny Landreth op zijn plaats in ieders top 5 slide gitaristenlijstje.

Het spelen van slide-guitar, voor hen die dit niet weten, betekent heel plastisch dat zich om een van de vingers van de hand op de hals een ‘bottleneck’ bevindt. Letterlijk een flessenhals inderdaad, waarvan ook stalen versies bestaan, om middelvinger, of ringvinger (Duane, Derek) of pink (Sonny, Mick Taylor). Met die bottleneck kun je lekker naar een toon toeglijden, wat een extra jank-effect geeft en dus in vaardige handen extra emotie kan bewerkstelligen. Want blije, lachende en huilende mensen, die uiten zich toch ook niet in zuivere noten – in onbuigzame tonen zoals de toetsen op een piano?

Neem de laatste gitarist die je hebt zien spelen in gedachten, en denk aan die lenige vingers op de hals. Vingers die op de hals met elkaar akkoorden, toonladders en solo’s tevoorschijn toveren. Stel je vervolgens voor dat je een van die vingers lamlegt – en tegelijk ook het samenspel met de andere – doordat je er een gestrekt moet houden vanwege die flessenhals. Dat klinkt als een beperking, en dat is het fysiek ook. Voor de meesten dan, maar niet voor de grootsten: zij hebben schijnbaar geen ‘last’ van de slide en integreren de voordelen van een slide ogenschijnlijk achteloos met ‘gewoon’ gitaarspel.
Als je op een snaar naar een bepaalde toon wilt toeglijden, janken de andere 5 snaren vrolijk mee. Met dat buisje raak je met de hals-hand alle snaren tegelijk, dus de ongewenste snaren moet je zien te dempen met de hand op de body. Bovendien bevindt de zuivere toon zich voor slide spelers niet meer precies tussen de frets maar ergens in de richting van de hogere fret op de hals. Tot slot is er dan ook de tendens om de gitaar in een akkoord te stemmen, waardoor onderlinge verhoudingen tussen snaren anders worden en de afstanden die je gewend bent om akkoorden en toonladders te spelen opeens anders worden. Het lijkt een beetje of je een ander instrument in handen hebt, dus het slide spelen is een ‘vak apart’. Het leren slide spelen vergt veel geduld, uren oefenen en vooral: goedgezinde huisgenoten en familie. Want voordat de slidespeler de techniek in de vingers heeft en een beetje leuke slide solo kan spelen, zijn we maanden of jaren verder. Ieder bandlid, roadie of lid van de Brotherhood rondom Duane Allman, bevestigt in eigen boek of biografie dat in het begin de slide niet om aan te horen was. En dan hebben we het over de man die de slide gitaar in blues en rock op de kaart gezet heeft, en uiteindelijk misschien wel de beste ooit werd. De meeste spelers nemen genoegen wat gerommel rondom de Elmore James licks, met een in open E gestemde gitaar. Gerommel, niet zelden vals, want zuivere tonen zijn moeilijk te spelen.

Deze lange inleiding is nodig om het speciale talent van Sonny Landreth te duiden. Sonny heeft een ongeëvenaarde techniek en talent, en hij onderscheidt zich van andere slide spelers op een aantal punten. Hij gebruikt regelmatig een capo, waarmee je het ‘laagste’ punt op de hals omhoog schuift en gebruik kunt maken van ‘open’ akkoorden (waarvoor je niet alle snaren apart hoeft in te drukken). Dan houdt hij de vier vingers op de hals bijna allemaal even gestrekt als de pink waar de slide omheen zit. Voor toonladders en licks heeft hij de slidevinger er eigenlijk als vijfde bij: (capo, wijs-, middel-, ringvinger en dan de pink met de slide). Bij zijn rechterhand zit de plectrum om de duim, waardoor hij de vier vingers over heeft om diverse snaren individueel aan te slaan maar ook om boven de slide tonen te spelen op de hals – door ze te op de hals te tappen alsof het een piano is, noem het fingerpicking.
Daar waar sommige gitaristen alles kunnen met een (Derek, open E) of twee stemmingen, andere legendarische multi-genre tijgers zoals Lowell George en Ry Cooder er vaak wel drie of vier gebruiken, maakt Sonny gebruik van negen verschillende stemmingen. Hij heeft een vernuftig geautomatiseerd stemmechanisme, dat na keuze van een stemming automatisch alle snaren naar de gewenste toon draait op basis van snaarspanning. En zo is Sonny binnen no-time, na een korte manuele controle, klaar voor een volgend stuk waarin een andere stemming wordt gebruikt. Zie hier een video waar de techniek goed zichtbaar is:

Sonny Landreth - the best video of him on Youtube - Pedal to the Metal

Door naar het tweede live album van Landreth. Na eerst een enkele cd (‘Grant Street’ 2005), opgenomen met een trio, brengt hij ditmaal een dubbelaar uit. En omdat het geen zin heeft om een kunstje te herhalen, is nu gekozen voor een semi-akoestische set (cd1) en een elektrische (cd2). Beide cd’s zijn opgenomen met een grotere band, Sonny’s eigen trio aangevuld met Steve Conn op keyboards & accordion en de smaakvolle Sam Broussard op gitaar. Check dit artikel voor een analyse van nummers en Sonny’s uitleg van stemmingen op dit dubbelalbum.

Vooral de akoestische set kan me erg bekoren, echt een aanvulling op de drie albums die ik van Sonny (als bandleider) heb. Twee songs zijn eerder op het live album ‘Grant Street’ uitgebracht, deze treffen we ditmaal in de akoestische set. Verder moet gezegd worden dat Landreth zeer verdienstelijk zingt: het komt me voor dat zijn stem meer doorleefd is met een randje scheur. Het slide werk wordt vooral in de schijnwerpers gezet op cd2, in de vorm van enkele instrumentals die gelukkig niet eindigen in eindeloos gefreak. Het hele album geeft de solisten ruimte voor smaakvolle solo’s, maar de band blijft liedjes – met kop en staart – spelen en er staan echt een paar swingende beukers op de plaat. Dit alles maakt dit wat mij betreft het beste album van Sonny Landreth, en the way to go voor hen die willen kennismaken met deze bijzondere kunstenaar. Want als we zijn techniek in ogenschouw nemen, en vernieuwend als criterium hanteren, dan is dat de juiste aanduiding voor Sonny Landreth.

Tourdata:
September is er een Europese tour, houd de website in de gaten of Sonny in Nederland of België te zien is!

Sonny Landreth - Blues Attack (Recorded Live in Lafayette) (Official Video)

Tracks:
CD 1: Acoustic
01. Blues Attack
02. Hell At Home
03. Key To The Highway
04. Creole Angel
05. A World Away
06. The High Side
07. Bound By The Blues
08. The U.S.S. Zydecoldsmobile

CD 2: Electric
01. Back To Bayou Teche
02. True Blue
03. The Milky Way Home
04. Brave New Girl
05. Überesso
06. Soul Salvation
07. Walkin’ Blues
08. The One And Only Truth

Website: Sonny Landreth

Sonny Landreth - Soul Salvation (Recorded Live in Lafayette) (Official Video)

 


Ook op Blues Magazine ...